Ảnh: Đền thờ Thái Bảo Đỗ Tử Bình        

Cha ông là Đỗ Thiên Thư - một đại quan trong triều nhà Trần, quê gốc ở Hà Tràng, huyện Giáp Sơn thời Trần, nay thuộc xã Lạc Long, thị xã Kinh Môn tỉnh Hải Dương, vì việc hình án không nghiêm, bị biếm chức cho về trang Phúc Hưng, được giao đất và khai khẩn, mở mang ấp Long Khê, để lại nhiều ân đức cho địa phương.

 Thuở nhỏ, Thái Bảo Đỗ Tử Bình ham học, học giỏi. Thời vua Trần Dụ Tông, ông được vua khảo hạch cho đỗ Ngự tiền học sinh (Tiến sĩ) vào năm 1346 khi ông 22 tuổi. Sau khi thi đỗ, ông được bổ vào viện Hàn lâm làm thị giảng (1348) rồi giữ việc ở Xu mật (1359). Năm 1362 thăng làm Đồng tri Môn hạ sảnh, Đỗ Tử Bình được làm phó tướng cho Trần Thế Hưng đi đánh chiêm thành. Đến năm 1372 được bổ làm Hành khiển tham mưu quân sự; năm 1380 Đỗ Tử Bình được thăng đến chức Nhiếp nội hành khiển Tả tham tri chính sự. Gần 40 năm làm quan dưới triều Trần, Đỗ Tử Bình đã kinh qua nhiều chức vụ, ở nhiều địa phương, trên nhiều lĩnh vực khác nhau từ quan văn sang quan võ nhưng đều gắn liền với công cuộc bảo vệ biên giới lãnh thổ phía nam của Đại Việt thế kỷ 14. Đặc biệt ông có công lao xây dựng củng cố thành Hóa Châu, thành lũy ngoài biên thùy của Đại Việt, có công trấn trị vùng biên viễn khắc nghiệt. Ông còn là một nhà quân sự, một tham mưu chính trị xuất sắc đúng với chức tước được ban phong là “Hành khiển tham mưu quân sự” với kế sách “Bình Chiêm an quốc” để hiến kế sách bình định thiên hạ. Sau khi mất Đỗ Tử Bình được triều đình nhà Trần phong tước Thái Bảo, được phối thờ tại Văn miếu, được dân làng Hưng Tứ tôn làm Phúc thần; các triều đại Lê, Nguyễn đều có sắc phong chuẩn cho dân làng Hưng Tứ thờ phụng và được phong làm Thành hoàng làng. Ngày nay Đền Thái Bảo một quần thể hoàn mỹ được xếp vào bậc nhất trên địa bàn huyện Đông Hưng, đó là sự tri ân, lòng biết ơn của dân làng đối với vị quan có nhiều dấu ấn trong sự nghiệp chính trị của vương triều Trần vào thế kỷ XIV.

                                                                                                               Ảnh: Quang cảnh quần thể ngôi đền khi về đêm

Ngày nay du khách đến với quần thể di tích Đền Thái Bảo có thể kết hợp thăm quan nơi lưu niệm các danh nhân văn hóa, nhân vật lịch sử của địa phương như Thượng Thư Lương Quy Chính - Nhà yêu nước, nhà trị thủy ưu tú của vùng đất Đông Hưng; đồng chí Trương Thủy tiêu biểu cho lớp người cộng sản có lý tưởng cách mạng, suốt đời phấn đấu hy sinh vì nước, vì dân...

                                                      Minh Thu sưu tầm, tổng hợp