Trước năm 1950 xã Vũ Thắng có 01 ngôi đình làng to đẹp lộng lẫy nhất vùng. Đình được xây dựng theo kiểu kiến trúc thời nhà Lý tại trung tâm xã, đình gồm 9 gian gỗ lim hướng Tây Nam, có hành lang ở 2 bên đình, có quán Tả vu và quán Hữu vu. Sân đình rộng hàng sào, có cổng Hành mã, trước cửa hành mã có cầu bên, hai bên cầu bến có hai cây si do cụ Đặng Tuân trồng năm 1435 (hiện nay 2 cây si cổ vẫn còn).
“Ai về thăm tỉnh Thái Bình.
Nhớ về Đông Nhuế thăm đình quê em”
Đình thờ thần An Cốc, là thần có công trong cuộc giao tranh chống quân Thục Phán An Dương Vương ở cửa khẩu Đông Nhuế. An Cốc được Vua hùng Duệ Vương thứ 18 phong sắc “AN HẢI THIÊN THƯỢNG ĐẠI VƯƠNG”.
Đình làng Đông Nhuế được nâng cấp 2 lần vào thời Tây Sơn và được nâng cấp tiếp theo vào thời Tự Đức thế kỷ thứ 18. Đông Nhuế còn có 03 ngôi chùa (chùa Ngang Bà Tự là chùa Đông, chùa Hoàng Bà Tự là Chùa Tây, chùa Đông Quý), gần 50 miếu thờ.
Thời xưa làng tổ chức cúng Thần, lễ hội được tổ chức vào ngày 04 tháng Giêng lễ giao đám, ngày mùng 10 tế phụng linh, ngày 11 rước Thần vè lễ vật lên đền Sóc Lang tế lễ, buổi chiều rước về tế lễ và mở hội tại đình làng. Về sau lễ hội cũng có thay đổi, ngày tổ chức vào ngày mười Tư, mười Rằm tháng Giêng trùng với tết Nguyên Tiêu hàng năm, để giảm bớt thời gian, tiết kiệm chi phí đóng góp nhân dân.
Đông Nhuế còn có chợ Sóc Đình, tháng họp 6 phiên. Cảnh sắc của một vùng quê đông vui, nhộn nhịp đã thu hút bao khách lãng du về đây và để lại những vần ca dao mà ai cũng còn nhớ mãi:
“Muốn ăn chuối chín, uống nước chè xanh
Nhớ về Đông Nhuế xuôi bè cùng anh
Bánh đúc ở chợ Sóc Đình
Chuối tiêu quê mình ngon lắm anh ơi!”
Đình là nơi Nhân dân chiêm ngưỡng, thờ phụng Thần “AN CỐC HẢI KHẨU THIÊN THƯỢNG ĐẠI VƯƠNG” đình còn là nơi hoạt động của Hội đồng kỳ mục và các Chức sắc của làng, là nơi quản lý mọi hoạt động của làng, mọi việc được họp bàn, phân rõ chức năng nhiệm vụ của các chức danh, được tập trung trí tuệ, đề ra những điều khoản sát thực thông qua dân làng để thi hành, nên mọi việc trong làng đi vào khuôn phép, Nhân dân hưởng ứng thực hiện nghiêm hương ước, quy ước của làng.
Hình ảnh: Đình làng Đông Nhuế - xã Vũ Thắng
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược đình còn là Trụ sở của phòng trào cách mạng Đông Nhuế, là vị trí chiến thuật, xây dựng khu quyết tử, khu căn cứ du kích (khu C Vũ Tiên), các phong trào đều được khởi xướng từ đình làng.
Đầu năm 1950 thực dân Pháp xâm chiếm tỉnh Thái bình, chúng càn quét, đánh phá dã man, giết người cướp của… Trong 2 ngày mùng 8, mùng 9/4/1950 chúng càn quét vào Đông Vinh, Đông Nhuế. Ngày 09/4/1950 chúng đánh chiếm vào khu quyết tử đình làng, chúng đốt đình, đốt hàng chục nhà dân khác và các miếu thờ thần linh hầu hết bị đập phá.
Nhờ có ngôi đình thiêng đã phù hộ độ trì cho học sinh luyện đức, vượt khó, học giỏi, nhiều người con của Đông Nhuế - Vũ Thắng đã thành đạt, tiêu biểu và vinh dự, đã và đang đảm nhiệm các vị trí và giữ nhiều chức vụ cao trong các cơ quan của Đảng, Nhà nước và Lực lượng vũ trang, luôn tâm huyết hướng về quê hương, đóng góp cả vật chất lẫn tinh thần để cùng với Nhân dân trong xã xây dựng Vũ Thắng trở thành xã đạt chuẩn nông thôn mới hướng tới xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao.
Hình ảnh: Đình làng Đông Nhuế - xã Vũ Thắng
Đến nay chùa Đông, chùa Tây, các miếu thờ đã được khôi phục và làm mới, chùa Đông Quý đang xin cấp phép để khôi phục lại. Nguyện vọng của mọi người là khôi phục hoàn toàn ngôi đình. Thấu hiểu lòng dân, Đảng – chính quyền đã nhiều năm trăn trở, song do đất nước còn bị chiến tranh, lại phải khắc phục hậu quả của chiến tranh, người dân còn khó khăn, nguồn vốn để xây dựng lại ngôi đình cũng không hề nhỏ, vì thế ngôi đình làng sau 72 năm bị thực dân Pháp đốt đến nay (ngày 11/giêng/năm Nhâm Dần) mới được khởi công xây dựng lại trên khuân viên và nền đình cũ với diện tích là 1.200m2.
“Qua đình ngả nón trông đình
Đình bao nhiêu ngói thương mình bấy nhiêu”
Đông Nhuế xưa - Vũ Thắng ngày nay! Trải qua quá trình thành lập, xây dựng và trưởng thành qua từng thời kỳ; với truyền thống yêu nước, truyền thống hiếu học, truyền thống đoàn kết, uống nước nhớ nguồn; là quá trình hoạt động cách mạng sôi nổi, rất đỗi tự hào.
Hình ảnh: Lễ hội Đình
Đáp ứng nguyện vọng tha thiết của cán bộ, đảng viên và nhân dân trong xã, đình làng Đông Nhuế đã được khôi phục để ngọn lửa thiêng mãi mãi tỏa sáng, nối lại bến bờ yêu thương cho thế hệ trẻ hôm nay và cho con cháu mai sau; cũng là để giữ gìn, phát huy truyền thống, bản sắc văn hóa của địa phương 2 lần Anh hùng.
“Niềm vui, niềm tin lan tỏa
Tin vui Vũ Thắng quê ta
Dựng xây Đình mới, gần xa đồng lòng
Hướng về, mái ngói Đình cong
Hội Đình cờ mở, trống rong ta về”.
Năm nay, đón xuân Quý Mão 2023 xã tổ chức lễ hội đình làng vào ngày mồng 4 tháng giêng.Trân trọng mời quý khách thập phương cùng về dự hội và cùng đắm mình trong các hoạt động trong ngày lễ.
Thế Công ( Tổng hợp và sưu tầm)
